Boeiend oorlogsmuseum Beekbergen
Door David Levie
Collectie 40-45 is beter bekend onder de naam Oorlogsmuseum Beekbergen. Op de zaterdagmiddag is het er aan de Dorpstraat altijd gezellig druk. Tot op de dag van vandaag ontvangt eigenaar René Broere giften uit de hele regio die vaak een waardevolle aanvulling blijken voor de toch al ruime collectie.
Hoeveel jaar bestaat het museum?
,,Zeventien jaar. Sinds een aantal jaren hebben wij de collectie in een stichting ondergebracht. Wij zijn op de zaterdagmiddag in het seizoen geopend en daarbuiten op afspraak. Ook daarvan wordt druk gemaakt.’’
De vlag van Collectie 40-45 dekt de lading niet helemaal. Ook voor de Eerste Wereldoorlog is wat ruimte vrijgemaakt.
,,Ja, maar wel heel beperkt. Zoveel ruimte hebben we niet. Ik denk dat ik zo’n 20.000 verschillende items onder mijn beheer heb. Van een kleine Duitse knoop tot een grote propeller. Van wat we hebben kan ik hooguit vijf procent laten zien. De rest ligt in het depot. Maar je kunt de Tweede Wereldoorlog nu eenmaal niet los zien van wat daaraan vooraf is gebeurd. Wij proberen hier een zo compleet mogelijk verhaal te vertellen.’’
Wie zijn wij?
,,Dat zijn mijn vrouw Germa en ik. Zonder haar is wat we nu doen niet mogelijk geweest. De helft van ons huis bestaat expositieruimte. En dan heb ik het nog niet over het depot. Germa doet onder meer de rondleidingen, ze doet de administratie en houdt de site en Facebook bij.’’
Wat voor mensen komen op bezoek?
,,Dat is heel uiteenlopend en van alle leeftijden. Individuele bezoekers waaronder toeristen, groepen, schoolklassen, damesverenigingen en ga zo maar door. We bieden naast een rondleiding ook nog andere mogelijkheden waaronder een rondrit van tweeënhalf uur in oude legervoertuigen. Er komen ook buitenlanders. Duisters ook ja, maar niet zoveel. De Duitsers die wel komen zijn zeer geïnteresseerd. Wij leggen de nadruk op wat zich hier rond Apeldoorn en Beekbergen op de Veluwe heeft afgespeeld in de oorlogsjaren, maar we kijken ook over de regiogrenzen heen.’’
Hoe kom je aan al die spullen?
,,Verzamelen, giften en af en toe een aankoop. Mijn laatste aankoop is een poppenkastpop die voor nazi-doeleinden werd gebruikt. Mijn duurste aankoop was een jasje, gedragen door een man in concentratiekamp Sachsenhausen. Als we tot een aankoop overgaan moet dat wel iets zijn dat heel aanvullend is.’’
Wat zijn de belangrijkste giften van het afgelopen jaar?
,,Een boekje van de NSB over Joden in Nederland, een juwelenkistje uit de Eerste Wereldoorlog van iemand die in Nederland werd opgevangen. Daar waren ook veel deserteurs onder, een wegbewijzeringsbord, en Duitse helm en een hoefijzertje uit Veessen bij Heerde dat verwijst naar de mobilisatie uit 1939. En een koekblik met de biscuits er nog in.’’
En van alles wat je binnen hebt gekregen?
,,Nummer 1 is een tas, die iemand uit een auto heeft gegooid kort voor zijn dood bij de Woeste Hoeve waar hij op 8 maart 1945 is gefusilleerd. Waarschijnlijk een ambtenaar. Verder een bord ’Voor Joden Verboden’ dat in Apeldoorn in het Wilhelminapark heeft gestaan. En een helm van een Duitse soldaat die betrokken was bij de beschieting op de Dam vanuit de door de Duitsers gevorderde herensociëteit De Groote Club op 7 mei 1945. Daarbij vielen 30 doden en 100 gewonden.’’
Je bent ook zelf schatgraver.
,,Ik heb nog steeds een detector, maar ik maak er niet zoveel gebruik meer van. Alles wat van ijzer is, is inmiddels verroest. Heel soms, als ik een tip krijg dat er iets bijzonders moet liggen onder de grond wil er nog wel eens op uit trekken. Maar dat is hoogst zelden. Mijn vrouw en ik stoppen onze vrije tijd in onze collectie, de wijze presentatie en dat soort zaken.’’
Toch ligt hier een bijzonder souvenir uit jouw jaren als ’schatgraver’.
,,Ja. Een scherf van de auto van Rauter. Rauter was tijdens de bezetting in ons land de hoogste vertegenwoordiger van de SS. Zijn zware Mercedes werd aan het eind van de oorlog bij de Woeste Hoeve in het duister per ongeluk beschoten door leden van het verzet die een vrachtwagen wilden aanhouden. Rauter werd daarbij zwaar gewond. Dat leidde tot vreselijke represailles.’’
In jouw museum verkoop je ook bier.
,,Ja, Erebier, dat door stadsbrouwer Ton Fisser wordt gebrouwen en waarvoor ik het jaarlijkse thema aanlever. Dit jaar is her bier opgedragen aan verzetsman Bub de Vries die deel uitmaakte van de Apeldoornse verzetsgroep van Narda van Terwisga. Echt bier voor verzamelaars en liefhebbers, want er wordt eenmalig slechts 40 liter van gebrouwen.’’
Heb je nog wensen?
,,Zoals gezegd moet dat een echte toevoeging zijn. Een klein kanon, ja dat zouden we nog wel willen hebben.’’
Het museum aan de Dorpstraat 15a in Beekbergen is tot begin september op de zaterdagmiddag geopend van 12 tot 17 uur. De toegang is gratis, een gift wordt zeer gewaardeerd. www.collectie4045.nl
REACTIES