Verbod op kamelenrace?

GroenLinks en Partij van de dieren willen dat het in Apeldoorn verboden wordt om een kamelen -, of struisvogelrace te houden.
Ik durf over dit maatschappelijk relevante onderwerp geen mening te geven, bang dat er een verbod komt op “mijn hondje kunstjes leren”. En – men weet nu dat ik een hond heb – het ook verboden wordt om mijn huisdier echt puur vlees te geven. Ik voel mij nu ook een beetje beschaamd dat pip (zo heet mijn hond) achter vogels en eenden mag rennen. Mijn reu zonder ballen ziet het als een spel, maar het is voor de opgejaagde eenden natuurlijk een traumatische ervaring.

De discussie in de raad kon zo maar passen in de leergang filosofie, cluster ethiek. Maar of de raadszaal daar de geschikte plek voor is?. Profileringdrang zit genetisch in het DNA van politici, maar dit kansloze handelen had voorkomen kunnen worden als men informeel eerst even gesondeerd had met andere politieke partijen

Herhalen en samenvatten is mij te veel werk, dus hieronder de integrale tekst van dit deel van de raadvergadering. Ruwe schatting: deze discussie duurde drie kwartier. Veel leesplezier.

De foto: Nog meer van deze discussies (zie ook het artikel over eieren werpen) en de raadszaal blijft leeg.

11. MOTIE VREEMD AAN DE ORDE VAN DE DAG BETREFFENDE VERBOD OP WEDSTRIJ-
DEN MET DIEREN

De VOORZITTER: Agendapunt 11, we hebben veel vreemd aan de orde van de dag, betreft
het verbod op wedstrijden met dieren. Ga uw gang, Groen Links.

Mevrouw VAN BURG: De motie “Struisvogelpolitiek” dient Groen Links mede in namens de
Partij voor de Dieren. Die partij heeft namelijk heel recent op de evenementenkalender gelezen dat op
29 mei een kamelenrace en een struisvogelrace ter vermaak van het uitgaanspubliek wordt gehouden
in Apeldoorn. Ik zal kortheidshalve even de motie voorlezen.

De gemeenteraad van Apeldoorn, in vergadering bijeen op 21 maart 2013,

Constaterende dat

• de burgemeester een vergunning heeft verleend voor een kamelenrace op 9 mei 2013,

• er een vergunningaanvraag ligt voor een struisvogelrace op 20 mei 2013,

• de kans bestaat dat er een ‘nieuwe’ trend wordt ingezet waarbij vermaak van mensen ten koste
van dieren als normaal wordt beschouwd,

Dringt er bij het college op aan dat vergunningen voor evenementen als hierboven

beschreven niet meer worden verstrekt.

en gaat over tot de orde van de dag.

De VOORZITTER: Dank u wel. Er was binnen het college even discussie wie de beantwoor-
ding neemt voor de raadsvergadering uit, maar de wethouder Dierenwelzijn zal dat straks doen. Wet-
houder Prinsen. De heer Van Kerkhof.

De heer VAN KERKHOF: Het zal misschien verbazen, maar Gemeentebelangen, die bewe-
zen heeft zo op te komen voor het welzijn van dieren, heeft geen behoefte aan deze motie. Deze mo-
tie gaat namelijk te ver. Wij weten dat ook dieren plezier kunnen hebben aan wedstrijden. Er kan gela-
chen worden, misschien is het onkunde. Ik neem mezelf maar als voorbeeld, ik ben opgegroeid op
een boerderij tussen dieren, ik was bij een ponyclub en we deden wedstrijdjes met die pony, wie het
hardst kon lopen. Die pony vond dat leuk, je was één met dat dier. Zo waren er meer. Misschien ben
ik de enige in de raad die een melkdiploma heeft, dus ik weet wat dieren zijn. Dit gaat te ver. Wanneer
het gaat over het welzijn van dieren, toetst Gemeentebelangen aan de vijf universele vrijheden van
dieren. En bij wedstrijden kan het daaraan voldoen. Wat wij niet willen zijn excessen. Als dieren gepij-
nigd worden om prestaties te krijgen, wanneer er hormonen gebruik is, EPO en wat heb je nog meer
om dieren tot hoge prestaties te drijven, dan zitten we fout. En dat zijn excessen die absoluut verme-
den moeten worden. En alles wat we daar aan kunnen doen moeten we verbieden. Maar onschuldige
spelletjes met dieren, wedstrijden met dieren, is wat ons betreft geen enkel probleem.

De VOORZITTER: Dank u wel. De heer Mulder.

De heer MULDER: Ik wilde in grote lijnen aansluiten bij wat de heer Van Kerkhof zegt. Op het
moment dat dieren er niet onder lijden, zien wij in ieder geval geen verschil met paardrijwedstrijden. Ik
vroeg me af of de indieners die ook onder deze motie willen scharen.

De VOORZITTER: Nee, dat gaan we niet doen.

De heer MULDER: Ik wil van de indieners horen wat dan het verschil is in hun beleving.

De VOORZITTER: Ik had nooit naar Apeldoorn moeten komen! De heer Van Mullem en dan
ga ik naar de indieners terug.

De heer VAN MULLEM: Ik wil me ook aansluiten bij de heer Van Kerkhof en er nog aan toe-
voegen dan in de landen waar die beesten normaal gesproken hun habitat hebben, het complete nati-
onale volksfeesten en nationale folklore is om inderdaad races te houden op kamelen. En als je dus
kijkt richting Australië geloof ik waar die beesten lopen, struisvogels en dergelijke, wordt exact hetzelf-
de gedaan. Ze worden zelfs gebruikt bij het mennen en bijeendrijven van kuddedieren en dergelijke.
Een race, en inderdaad op een fatsoenlijke manier die beesten verzorgd zijn en verder geen pijn hoe-
ven te lijden, ik zie er geen probleem in. Het is leuk.

De VOORZITTER: Mevrouw Van Burg.

Mevrouw VAN BURG: De titel “struisvogelpolitiek” is geloof ik heel goed gekozen. Ik hoor din-
gen langs komen als “onschuldige spelletjes met dieren”. Volgens mij bestaan die niet. Ik hoor zeg-
gen: het wordt ook in andere landen gedaan, ook moet pony’s. Waar het hier om gaat zijn exotische
dieren, dieren die daar niet horen, is geen natuurlijk gedrag, die moeten in een aanhangwagen, stress,
lawaai, een feestje. Ik vind het totaal niet ethisch verantwoord, even naar de SGP, om dieren voor een
lolletje te gebruiken. Ik vind het compleet onbegrijpelijk.

De VOORZITTER: Mevrouw Jonkman en dan mevrouw Donswijk.

Mevrouw JONKMAN: De motie verrast me, ik wist helemaal niet dat we kamelenrace…

De VOORZITTER: Ik wist ook niet dat ik die vergunning had verleend.

Mevrouw JONKMAN: Bij ons in de fractie wordt wisselend gedacht over deze manier van
volksvermaak. Aan de ene kant, kamelenrace, we weten allemaal dat kamelen veelvuldig worden ge-
bruikt in de Oosterse landen. De struisvogel wist ik niet, dat ziet er ook een beetje raar uit. We hebben
net even wat filmpjes zitten bekijken. We zullen in ieder geval verdeeld stemmen.

Mevrouw DONSWIJK: Ik dacht eerst dat het een grap was. Ik kon mij niet voorstellen dat in
Apeldoorn mensen langs de kant gaan staan en die dan gaan kijken welke kameel het hardste kan
rennen. En dat zelfde geldt voor struisvogels. Dit soort vermaak hadden we in de 16e en 17e eeuw. Ik
vind het bijna onfatsoenlijk eerlijk gezegd en onethisch. Kortom, ik moet bekennen, ik heb het er nog
niet met mijn fractie over gehad en anders ga ik ze gewoon dwingen om voor deze motie te stemmen.

De heer SANDMANN: Dan zijn wij dus de struisvogels eigenlijk.

De VOORZITTER: Eens kijken wat de heer Kunneman straks gaat zeggen over zijn fractie.

Mevrouw DONSWIJK: Kortom, ik vind het walgelijk vermaak, daar komt het gewoon op neer.
Dus in die zin, ik steun het pleidooi van mevrouw Van Burg.

De heer LUDWIG: Ik moet zeggen dat ik het inderdaad wel vermakelijk vond, alleen al dat u
moest zoeken naar wie de wethouder was die dit moet beantwoorden. Misschien is het wel zo dat wij
een wethouder voor kamelen en een wethouder voor struisvogels hebben. Maar ik wil even in herinne-
ring brengen dat heel veel mensen in deze zaal zijn opgegroeid met de race die door en tussen mar-
motten werd gevoerd op televisie. En daar heb ik ook nooit bezwaren over gehoord. Een aantal men-
sen in onze fractie is zeer geïnteresseerd waar precies die races worden gehouden.

De VOORZITTER: Ik vind het ongelooflijk gezellig worden nu, maar laten we maar even to the
point gaan.

De heer LUDWIG: To the point is dat wij geen enkele behoefte hebben aan deze motie. We
zullen dus tegen stemmen.

Mevrouw TEN DAMME: Voorzitter, ik zit heel erg te twijfelen over deze motie, want namelijk
inderdaad paardenwedstrijden is niet het probleem of met hondjes die over die bubbels heen lopen is
ook niet het probleem. Maar wat Groen Links en Partij voor de Dieren echt bedoelen is dus die exoti-
sche dieren maar ook het transport van die struisvogels en kamelen die van hot naar her worden ge-
sleept om die wedstrijden te doen. En dat is denk ik het grootste probleem. Mijn kant neigt toch om in
te stemmen met deze motie, hoewel ik wel heb van: de gewone huis, tuin en keuken dieren moeten
wel wedstrijden kunnen doen. En dat staat niet zozeer in deze motie.

De VOORZITTER: Dank u wel. Ik wou vragen om tot een afronding te komen. Volgens mij zijn
de argumenten wel gewisseld. De heer Mulder nog.

De heer MULDER: Ik had gevraagd om scherp aan te geven waar nou de kamelen ophouden
en de paarden…..

De VOORZITTER: Nee, laten we dat niet doen.

De heer MULDER: Nee, serieus. Mevrouw van Burg geeft aan dat die beesten stress onder-
vinden kennelijk als ze in een aanhangwagen moeten om ze van de plek waar ze normaal verblijven
naar de wedstrijd worden vervoerd. Dan ben ik wel benieuwd welk verschil u dan toch ziet met pony’s
en paarden.

De VOORZITTER: Ik waardeer het hoor, ook weer niet, maar we moeten oppassen dat we
niet in allerlei definitie vraagstukken terecht gaan komen. Ik denk dat dat ook niet de strekking van de
motie is.

De heer MULDER: Ik wil graag weten waar het een ophoudt en het ander begint.

De VOORZITTER: Ja, maar dat is niet aan te geven.

Mevrouw VAN BURG: Ik wil wel even antwoord geven.

De VOORZITTER: Nee, ik maak de laatste ronde en dan rond ik het af.

De heer WILLEMS: De culturele integratie. In Afrika rijden ze op struisvogels, in de Sahara
rijden ze op kamelen en hier hebben we paarden en wedstrijden met honden. Nota bene de oud-
fractievoorzitter van Groen Links zie je geregeld op Facebook daarmee verschijnen. En dan vraag ik
mij werkelijk af: hoe verstrekkend is deze motie van wat u er werkelijk mee beoogt. En dat geeft bij
ons in de fractie een beetje de wrijving van de een wel, de ander niet, dus wij zullen ook gemengd
stemmen.

De heer VAN KERKHOF: Waar ik op wil wijzen, dat we nu wel erg drijven op de emotie.
Sommige mensen zeggen wel: politiek is emotie. Ik denk dat je dit soort dingen gewoon objectief moet
vast stellen. We kennen allemaal misschien, de een beter dan de ander, de vijf universele vrijheden
voor dieren, ik zal ze hier niet opsommen, dat duurt te lang en dan wordt het ook te technisch. Maar ik
vind dat je op objectieve criteria moet toetsen of een dier lijdt en als een dier lijdt moeten we dat niet
willen. Wanneer er niets aan de hand is, dan moeten we er ook geen regels voor maken.

De VOORZITTER: Mevrouw Jonkman en dan de heer Bos nog en dan krijgt mevrouw Van
Burg het laatste woord nog en dan gaan we stemmen.

Mevrouw JONKMAN: Ik wil vragen aan de wethouder het volgende. In de Filippijnen heb je
hanengevechten. Dat zijn ook sportwedstrijden, dat is een hele populaire sport daar. Gaat mij net te
ver. Ik wil dat de wethouder als hij een vergunning verleent aan dit soort wedstrijden, een toets doet
op diervriendelijkheid. Bij mij gaan de hanengevechten dus net te ver. Ik heb net gezegd die struisvo-
gels vind ik ook een beetje raar, ik kende dat niet. Maar als de wethouder dat kan toezeggen, ben ik
daar tevreden mee.

De heer BOS: Voorzitter, ik ben het wel eens met de heer Van Kerkhof als hij zegt dat we ons
laten leiden door de emotie. Dat is op zich niet verkeerd. Maar waar ik toch wel een beetje mijn gevoe-
lens bij krijg is dat we nu dit zich voordoet tot een uitspraak komen en zo komt er over een half jaar
weer eens een andere diersoort voorbij. Maar wat is nou onze lijn ten aanzien van hoe gaan we om
met dit soort evenementen en moeten we daar dan niet eens een keer integraal over hebben in plaats
van dit soort losse incidenten. Natuurlijk heel interessant om het daar met elkaar uitgebreid over te
hebben welke diersoort het wel of niet prettig vindt. En laten we iets integraler kijken als dit incident
alleen op zichzelf beschouwen. Als we zeggen: B&W, verleen geen vergunning, dan bedoelt u, zo
lees ik de motie: schrapt dat uit de APV, deze mogelijkheid. Dat is eigenlijk uw vraag.

Mevrouw VAN BURG: Ik ben op zich wel blij met uw laatste woorden. Groen Links is natuurlijk
al heel lang bezig om een dierenwelzijnsnotitie voor elkaar te krijgen, dat zou een uitgelezen mogelijk-
heid zijn om dit dan meteen mee te nemen. Maar aangezien we die nog niet hebben en er wel ver-
gunningen aangevraagd worden voor in mijn ogen waanzinnig volksvermaak met dieren die hier ten
eerste helemaal niet vandaan komen en dus ook niet gewend zijn aan de manier, ik heb er gewoon
eigenlijk geen woorden voor, dat blijkt wel. Daarnaast vind ik, we hebben een tijdje geleden in Apel-
doorn als gemeenteraad een uitspraak gedaan over circusdieren. Dat wij toch zo diervriendelijk moge-
lijk circusbeleid willen hebben. Dan vind ik dit totaal niet passen, dat je gaat rennen met struisvogels
en kamelen. Dat die beesten een functie hebben in het land van herkomst, is tot daaraan toe. En u
zult mij niet horen over paardenraces of wat dan ook hier in Apeldoorn. Ik vind het ook verder dan een
beetje flauw om te zeggen waar is de grens. Want we weten allemaal dondersgoed wat we bedoelen
als er staat met vergunningen als evenementen als hierboven. Ik vind het een beetje flauw om me
daar op vast te pinnen. Maar ik ondersteun wel het verzoek van het CDA, ik zou heel graag dit verder
uitgewerkt willen hebben in een dierenwelzijnsnotitie of iets dergelijks. Maar ik vind, we moeten hier-
mee beginnen met het niet toestaan van dergelijke onzindingen. Ik vind het echt misbruik van dieren.

De VOORZITTER: Dank u wel. Met betrekking tot de nota moet er een andere vraag gesteld
worden in de motie. De wethouder, in dit geval van Dierenwelzijn.

Wethouder PRINSEN: Voorzitter, dank u wel. Allereerst maar even naar de feiten. Op 6 maart
zijn er een tweetal aanvragen binnen gekomen voor races met dieren. Dat is voor een kamelenrace
op 9 mei op het Caterplein en in het Beekpark en op 20 mei in Ugchelen een struisvogelrace. Voor de
helderheid: die aanvragen is nog geen vergunning voor verleend, voor beide niet. Ik wil daarom ook
nog niet vooruitlopen op de vergunning verlening, want daarbij kijken we zoals altijd naar aspecten
van veiligheid, orde en overlast. Wij kijken ook daarbij welke maatregelen noodzakelijk zijn om het
evenement veilig te laten verlopen.

Dat gebeurt in overleg met de organisatoren van die evenementen. U hoort het al, ik zeg veiligheid,
openbare orde en overlast en dat moet u bekend voorkomen, want bij evenementenvergunningen
kunnen wij niet kijken naar dierenwelzijn, dat is geen toetsingscriterium voor het weigeren van een
evenement. Hanengevechten is een ander verhaal, omdat hanengevechten verboden zijn bij de Ne-
derlandse wet, dus daar kun je geen vergunning voor aanvragen. Dat dierenwelzijn geen toetsingscri-
terium is blijkt ook uit jurisprudentie, zoals die van de afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van
State van 26 augustus 2009 over de weigering van de evenementenvergunning voor een circus in de
gemeente Winschoten uit het oogpunt van dierenwelzijn. Dat is een discussie die we niet zo lang ge-
leden natuurlijk ook hier met elkaar hebben gevoerd en waarin u een motie heeft aangenomen waarin
u zei: nodig nou circussen zonder dieren uit, ga uitnodigen om hier te komen, waarbij wij ook duidelijk
hebben aangegeven: mocht er een evenementenvergunning aangevraagd worden voor een circus
met dieren, kan dat geen weigeringsgrond zijn voor ons. Dat zelfde geldt voor deze evenementen. Dit
evenement wordt getoetst op openbare orde en veiligheid en dat soort zaken, maar dat het met dieren
is kan dus geen grond voor weigering zijn. Wat wij wel doen en dat is meer dan wij zouden hoeven
doen: in 2010 hebben wij al met u de afspraak gemaakt, dat wij alle vergunningen voor evenementen
met dieren naar de Algemene Inspectiedienst en Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming stu-
ren. Met het verzoek om te controleren bij die evenementen op dierenwelzijn in het kader van de ge-
zondheid en welzijnswet voor dieren. En daarbij zijn ook de gemeentelijke toezichthouders aanwezig.
Die kijken, die kunnen niet handhaven, maar die kunnen wel kijken of er misstanden zijn eventueel
met dieren. Dat toezicht gebeurt op de pony- en paardenmarkt in Apeldoorn, bij circussen en mochten
deze evenementen doorgaan, maar nogmaals, daar wil ik niet op vooruit lopen want er moet nog ge-
woon getoetst worden: kan het überhaupt wel in de binnenstad, een kamelenrace. Sommigen zeggen
jawel, anderen hoor ik nee zeggen. Maar mocht dit doorgaan, zal er ook toezicht zijn bij dit evene-
ment. Als laatste, ik heb sympathie als wethouder Dierenwelzijn voor datgene wat u hier aangeeft. Ik
geef daarbij ook aan dat vanuit wetgeving wij geen mogelijkheden hebben. Ik wil wel graag even terug
koppelen aan u wat we nou met de motie hebben gedaan voor circussen zonder dieren. Daar hebben
we inderdaad, zoals u ons heeft opgeroepen, contact gezocht met circussen zonder dieren. En Circus
Herman Renz, daarmee zijn we in gesprek om die hier naar toe te krijgen. Dat is een circus die net de
dieren heeft afgezworen.

De VOORZITTER: Dank u wel. Mevrouw Van Burg.

Mevrouw VAN BURG: Er zijn misschien toch wel een paar mogelijkheden. De heer Lapierre
Armande had een en ander goed uitgezocht. Inderdaad, volgens de wet Dieren die u net ook al even
noemde maar ook via de AVP, in verband met de aantasting van de openbare zedelijkheid zijn er toch
ook wel wat mogelijkheden om dit aan te pakken. Dus ik zal u dit even overhandigen.

Wethouder PRINSEN: Ik ken het, dat is in Tilburg geweest. Daar heeft de Partij voor de Die-
ren twee jaar geleden deze zelfde motie aangeboden. Niet in de raad, maar wel aangeboden. Daar is
het ook uitgezocht maar niet gebleken dat het mogelijk is. En dat zelfde is waar we een tijdje geleden
ook discussie over hebben gehad rondom circussen. Dit zijn geen weigeringsgronden die stand hou-
den bij een eventueel aanvechten, wanneer dat gebeurt.

De heer VAN KERKHOF: Ook even richting wethouder. We moeten ons in ieder geval hou-
den aan de wet. Dat is één. Dat moet bij iedere toetsing. Het is in Nederland verboden om onnodig
dieren pijn te doen, om onnodig dieren te laten lijden. En ik vind wel dat wanneer zo’n aanvraag komt
dat u een toets moet doen: wordt een dier hiermee leed aangedaan of niet. En ik vind dat u geen ver-
gunning mag geven voor evenementen waarbij dieren leed aangedaan wordt. Deze motie strekt te
ver, dat is een absoluut verbod. Maar ik wil de grens wel daar leggen: dieren worden in Apeldoorn
geen leed aangedaan

Wethouder PRINSEN: Wij toetsen aan de criteria die de wet ons geeft. En inderdaad, leed
aanbrengen bij dieren is bij wet verboden. Zoals ook de hanengevechten, dus daar zullen wij geen
evenementenvergunning voor geven.

De heer BOS: Zegt de wethouder nu eigenlijk: ik begrijp de boodschap vanuit de motie, maar
ik ga al zeer zorgvuldig met de toetsing om en bovendien wordt er ook tijdens de evenementen vol-
doende gewaarborgd dat het dierenwelzijn wordt bewaakt. Dus ik heb eigenlijk niet zo’n behoefte aan
de motie. Begrijp ik dat goed?

Wethouder PRINSEN: Nou ja, niet zo’n behoefte aan de motie, de motie kunnen wij niet uit-
voeren in die zin dat wij niet om deze redenen evenementenvergunningen af kunnen wijzen. Dus wij
kunnen het niet uitvoeren. En wij gaan al verder dan we eigenlijk hoeven te gaan door dus de vergun-
ningen actief, als ze worden verstrekt, aan de keurende instanties toe te vertrouwen.

De VOORZITTER: Mevrouw Van Burg, u mag niet met de publieke tribune overleggen. Oh ja,
ik snap het. Toe maar.

Mevrouw VAN BURG: Ik wou nog wel even wat zeggen. Het is altijd zo’n vaag begrip: als er
leed is bij dieren. Wat is leed? Het is gewoon te triest voor woorden dat er blijkbaar geen wettelijke
gronden zijn om dit te verbieden. Je voelt toch gewoon dat dit niet goed is, om dieren op deze manier
zo te gebruiken? En wat is dan leed, het hoort gewoon niet.

De VOORZITTER: Ik breek even in. Ik denk dat we dit definitie vraagstuk nu niet aan de orde
meer hebben. Het gaat er nu om of de motie al dan niet uitvoerbaar is. En gehoord hebbende de be-
antwoording, dan is het dus niet uitvoerbaar.

Mevrouw VAN BURG: Dan lijkt het me ook niet zinvol om het in stemming te brengen. Maar ik
wou wel even het laatste woord hebben. Het is niet uitvoerbaar tenzij je aantoont dat er daadwerkelijk
leed is.

De VOORZITTER: Dank u wel. Dat betekent dat de motie van tafel is. Dank u wel.