‘de ereprijs’ in Warschau

Op woensdag 22 september  is  het Apeldoornse orkest ‘de ereprijs’ vertrokken voor een optreden in Warschau. Het optreden vindt plaats in het Festival Warschauer Herfst wat inmiddels zijn 53^ste editie beleeft.

Het festival is opgericht in het post Stalin tijdperk, onder toch nog moeilijke politieke omstandigheden. Het was een van de weinige relatieve vrijplaatsen in de communistische dictatuur voor componisten om met elkaar en ook met het ‘westen’ contacten op te bouwen. In de wereld van de moderne gecomponeerde muziek is dit een van de allerbelangrijkste festivals ter wereld.

De uitnodiging van ‘de ereprijs’ heeft een dubbele achtergrond.  Een historische van langdurig werken met Poolse componisten en het thema van het festival dit jaar, de piano/het keyboard.

Er bestaan al zeer lang contacten tussen Polen, Poolse componisten en het orkest. Deze dateren van het begin van de  jaren negentig en de val van de muur.  De huidige festival directeur Tadeusz Wielecki heeft in de begin periode zelf werk voor ‘de ereprijs’ geschreven, hij kent als geen ander de kwaliteiten en mogelijkheden van het orkest als instrument voor hedendaagse componisten.  De resultaten die  nu geboekt worden, zijn het gevolg van 2 decennia hard werken en het uitvoeren van vele Poolse composities.

In het programma van de 23^e september gaan dan ook een viertal nieuwe Poolse composities in premiere.

Een tweede belangrijke reden is het thema van het festival. De piano en de wedergeboorte van het key-board.

Het key-board is naast muzikaal instrument, de belangrijkste basic-tool van de mens in de 21^e eeuw. Iedereen heeft mobiele telefoons, laptops e.d.  Ieder mens speelt als het ware op dit moment ‘piano’, het toetsenbord is overal het belangrijkste communicatie instrument. Iedereen maakt ook geluid met zijn basic-tool.

Deze technologische vernieuwing heeft ook een enorme invloed op de moderne muziek. Technologie vind overal zijn intrede, tegelijkertijd is er een wedergeboorte van de klassieke toetseninstrumenten, als accordeon en harmonium in de muziek. Deze instrumenten worden opnieuw gebruikt maar beïnvloed door de moderne technologie. Componisten onderzoeken ook weer de historie van het key-board.

Dit is de tweede reden waarom ‘de ereprijs’ is uitgenodigd. Zij gaan namelijk het First Harmonium Concerto van Martijn Padding spelen met als solist Dirk Luimes. Het harmonium is het instrument van de Veluwe bij uitstek. Vele mensen hebben dit instrument in huis, of in huis gehad. Het instrument van onze protestantse traditie bij uitstek.

Via de omweg van ‘de ereprijs’ vindt hier letterlijk een wedergeboorte van dit oude instrument plaats in een totaal andere muzikale traditie op een wereldbühne, precies wat de festival leiding voor deze editie als thema heeft.  Het bewijs van het artistieke voorhoede gevoel van ‘de ereprijs’  en Wim Boerman pur sang.