Stage in de Stad: Verbinding door koffie
Door Kevin van Es
In de ‘Stage in de Stad’ van deze week loop ik stage bij Buurtkoffie, van Present Apeldoorn. De vrijwillige koffieschenkers voorzien de stad van bruin goud en gezelligheid. Een mobiele koffiebus rijdt door verschillende wijken van Apeldoorn als ontmoetingsplek voor buurtbewoners.
Je strompelt net wakker naar buiten, nog in je badjas, om die vuilniszak eindelijk weg te gooien. Maar in plaats van de gebruikelijke stilte word je begroet door de geur van verse koffie en een warme glimlach van de vrijwilligers van de koffiebus. Beter kun je je dag niet beginnen, toch? Bij aankomst zijn de werknemers het terras aan het opzetten. “We hebben sinds kort een luifel, zo zitten we ten allen tijden droog!” Een dichte hoek zou vandaag, in verband met de wind, ook geen overbodige luxe zijn.
Het eerste uur van de ochtend verloopt vlot. Verschillende buurtbewoners komen langs voor een gratis kopje koffie, waarbij Nicole lachend opmerkt: “Met een lekker koekje erbij!” De gasten praten over van alles, van het weer tot aan de schoolvakanties. Zelfs twee medewerkers van een uitzendbureau aan de Kalverstraat komen een kopje koffie halen. Een van hen merkt op: “Wij hebben geen cappuccino op kantoor.”
Rond 11:00 uur begint het rustiger te worden; waar de koffiebekers eerder nog van tafel waaiden door de wind, is de storm aan mensen nu gaan liggen. Het is rustig in de buurt en de koffiebus staat op een doorgangsweg.
Verbinding
Abe Veneman, een 69-jarige rasechte Apeldoorner, is een toegewijde vrijwilliger die zich inzet voor zijn gemeenschap. Hij werkt bij de Koffiebus, een initiatief dat gericht is op het bevorderen van sociale interactie in de buurt. Veneman beschrijft de Koffiebus als een project dat “verbinding brengt.” Hij is enthousiast over zijn werk en benadrukt dat het vrijwilligerswerk hem de kans biedt om bij te dragen aan de gemeenschap: “Je wil niet de hele dag bij huis zitten, dus ja, je wil wat doen voor de gemeenschap.”
In 2021 gingen de gemeente Apeldoorn en Achmea Pensioen & Leven een samenwerking aan binnen de landelijke campagne “Eén tegen eenzaamheid”. Uit een online event ontstond het idee voor de ‘koffiebus plus’, een mobiele ontmoetingsplek waar ouderen en buurtbewoners elkaar kunnen treffen. Stichting Present Apeldoorn nam de realisatie op zich en faciliteert met het project ‘Buurtkoffie Apeldoorn’ ontmoetingen tussen buurtbewoners, met speciale aandacht voor eenzame ouderen.
Vrijwiligers
Het team van de koffiebus bestaat inmiddels uit zeventien vrijwilligers, zo vertellen Lee en Abe. “Er zijn de afgelopen maanden steeds meer vaste en eenmalige locaties bijgekomen,” melden de vrijwilligers trots. De motivatie onder de vrijwilligers varieert: de een vult er zijn pensioen mee in, terwijl de ander graag iets voor de buurt wil betekenen.
Ook Cora komt een ‘bakkie pleur’ halen bij de rijdende koffiebar. Ze vertelt: “Ik heb het weleens voorbij zien komen, maar dit is de eerste keer dat ik langskom.” Hoewel ze genoeg contact heeft met de buren, zegt ze: “Ik woon al bijna mijn hele leven in hetzelfde huis, dus de meeste mensen in de buurt ken ik wel.”
Uitdagingen
Hoewel de Koffiebus in sommige buurten meer succes heeft dan in andere, blijft Veneman optimistisch. Hij merkt op dat vaak dezelfde mensen de bus bezoeken en hoewel mond-tot-mondreclame niet altijd werkt zoals gehoopt, blijven de vaste bezoekers positief: “Hartstikke leuk en heel enthousiaste mensen,” zegt hij. Toch geeft hij toe dat het lastig kan zijn om nieuwe mensen aan te trekken: “Je moet het meer hebben van de ervaring die mensen hebben gehad.”
De uitdagingen van het project ontmoedigen Veneman echter niet. Hij blijft gemotiveerd en geniet van de sociale contacten die ontstaan, zelfs al zijn er beperkingen. “Iedereen is vrij op zichzelf,” zegt hij, maar benadrukt dat de Koffiebus een plek biedt waar buurtbewoners elkaar kunnen ontmoeten en praten, iets wat anders misschien niet zou gebeuren.
Dankzij de inzet van zeventien vrijwilligers kan de Koffiebus op verschillende locaties in Apeldoorn aanwezig zijn. Sommige plekken, zoals Kersschoten, zijn echter verlaten wegens gebrek aan interesse. Toch benadrukt Veneman het belang van doorzettingsvermogen en continuïteit in het werk: “We hebben wel het hele seizoen afgemaakt, omdat je denkt dat als je regelmaat houdt, mensen er in ieder geval op gaan rekenen.”
Veneman ziet een toekomst voor de Koffiebus en blijft zich inzetten voor zijn buurt, overtuigd van het belang van zijn werk: “We gaan zeker door,” besluit hij vastberaden.
Rijdagen en locaties
De bus rijdt op verschillende dagen door Apeldoorn, neem voor meer informatie een kijkje op de website van Buurtkoffie Apeldoorn.