Waardige herdenking sterfdag verzetsheld, schrijver en activist Anton de Kom

Het Nationaal Ereveld Loenen is de plek waar gisteren 24 april 2024 de eerste herdenking van de sterfdag van Anton de Kom plaatsvond. De Gemeente Apeldoorn geeft hiermee invulling aan het burgerinitiatief van de Apeldoorners Ben Brown en Gerrit Steenbergen om Anton de Kom de eer te geven die hem vanuit zijn geschiedenis als verzetsheld, schrijver en activist toekomt.

Gerrit Steenbergen verwelkomt de aanwezigen, in het bijzonder de kleinkinderen van Anton de Kom en de sprekers voor deze bijeenkomst, zijnde burgemeester Ton Heerts van Apeldoorn, Linda Nooitmeer van het InNsee (Nationaal Instituut Nederlands Slavernijverleden en Erfenis) en professor Michiel van Kempen.

De burgemeester memoreert het belang van het gedachtengoed van de Kom in zijn strijd tegen onrecht, onvrijheid en discriminatie. Gedenken is en blijft nodig ook in onze tijd.

Breed perspectief

Voorzitter van het Ninsee, Linda Nooitweer, brengt in herinnering de gruwelijke wijze waarop de tot slaaf gemaakten werden behandeld; onmenselijk, gemarteld en vernederd. Om dit alles te verwerken is een breed perspectief nodig. Als voorvechter en deelnemer aan het verzet is Anton de Kom daarin een groot voorbeeld geweest. Ze roept iedereen op om vanuit zijn eigen positie actief bij te dragen aan verwerking van dit verleden.

Michiel van Kempen geeft ons een lesje historisch besef over de wijze waarop Nederland als kolonisator heeft huisgehouden met als enig oogmerk winst voor het thuisland zonder enige aandacht voor de bevolking. Verzet bleef niet uit en Anton de Kom leverde daaraan zijn bijdrage. Hij registreerde de klachten van onder andere de contractarbeiders op de plantages en bracht die over aan de autoriteiten, zijn gedrag leidde uiteindelijk tot zijn verbanning.

Het boek ‘Wij slaven van Suriname’ van Anton de Kom is nog steeds van grote betekenis in de strijd tegen onrecht en uitbuiting.

De kranslegging

Na een korte wandeling naar het graf van Anton de Kom werden er na het houden van 1-minuut stilte de kransen en bloemstukken bij het graf neergelegd. Als laatste legde Naricha Marchena, betrokken bij het Apeldoornse Keti Koti Festival, een heerlijk geurend bosje bloemen uit eigen tuin bij het graf. En riep iedereen op deze herdenking te omarmen en 24 april 2025 al in de agenda te zetten.

De geanimeerde nazit zorgde voor een goede afsluiting van de bijeenkomst. 

Meer weten over Anton de Kom?

• Anton de Kom in de Canon van Nederland.
• Zijn achterkleindochter vertelt zijn verhaal.